"Wat vind je daar zelf van?"
“Wat vind ik daar zelf van? Huh?” Het is 2004 en ik heb een van de eerste gesprekken met mijn coach. De stress zit tot aan m’n oren, zo erg zelfs dat ik zijn vraag nauwelijks begrijp. Wat ik er zelf van vind? Weet ik veel, ik heb werkelijk geen idee. Doe mij een oplossing a.u.b. En wel meteen graag. Zeg me wat ik moet doen.
Gelukkig zit ik bij een professionele coach. Eerst maar een ontspanningsoefening om een beetje te ‘landen’. Als hij mijn vragende blik ziet, duiken we de diepte in om mijn vraag van alle kanten te onderzoeken. Hij stelt de juiste vragen, waarvan ik het in een paar gevallen echt spannend vind om ze te beantwoorden. Maar ik doe het wel, omdat ik weet dat ik in een vertrouwde omgeving ben. Ook al zeg ik iets ‘stoms’ (vind ik zelf dan hè), dan geeft dat niks. Slechte antwoorden bestaan hier niet. Na een tijdje begint het kwartje te vallen, en begin ik te zien welk gedrag er automatisch wordt gestart. “Sh*t, hier moet ik echt mee aan de slag”, denk ik bij mezelf. “Niet leuk, wel hartstikke nodig. Anders blijf ik steeds weer in dezelfde valkuil springen.”
Voor sommigen is het beeld van de coach iemand die twintig keer aan je vraagt ‘wat je er zelf van vindt’. Of iemand die je net zo lang laat dobberen totdat je zelf je eureka-moment krijgt. Of iemand die je te pas en te onpas van ongevraagde adviezen voorziet. Het doet me denken aan die uitzending van BNNVARA’s Rambam, ‘Heel Holland coacht’, waarin een ervaringsdeskundige wordt gefilmd die doet alsof zijn methode dé oplossing is voor probleem X. Voor iedereen. Dat is geen coaching, dat is een kunstje. Verleidelijk is het wel, want veel mensen willen graag een oplossing. En graag zo snel mogelijk. “Nou coach, los mijn probleem effe op.”
Helaas zijn de kant-en-klare adviezen en de quick fixes niet iets waar je veel aan zal hebben. Een ander kan jouw probleem niet ‘effe’ oplossen. Grote kans ook dat je veel van de ongevraagde adviezen zelf al een keer hebt uitgeprobeerd, en het bleek voor jou niet te werken. En ‘doe dit ene ding en je leven zal veranderen’ werkt bijna nooit, omdat het hooguit symptoombestrijding is.
Terug naar 2004. Het ‘hoe doe ik dat dan?’ wordt me steeds duidelijker. Het ‘wat vind ik daar zelf van’ trouwens ook. Niet omdat m’n coach dat twintig keer aan me heeft gevraagd, als een iPod op repeat, maar omdat de puzzelstukjes op hun plek beginnen te vallen. De 'automatische piloot' van gedachten en gedrag begint plaats te maken voor bewustwording. Als ik vastloop vraag ik mijn coach om advies. Als ik kennis mis, oefenen we vaardigheden. Die ik vervolgens in de praktijk mag gaan toepassen: dat gaat van *yikes* naar ‘Yes’! Stappen zetten, zelfs al vind ik het spannend. Learning by doing. Op je smoel gaan en weer opstaan. Kijk, zo komen we ergens. Nou ja, ik dan vooral.
Coaching is geen kunstje, het is maatwerk. Wat voor jou werkt, hoeft voor een ander niet automatisch ook te werken. Een goede coach houdt je een spiegel voor. Niet altijd leuk om er in te kijken, wel nodig. Vind je het heel spannend en houd je letterlijk of figuurlijk twee handen voor je ogen, kijk dan eerst tussen je vingers door. Het is het begin van verandering. Ontdekken wat je wél wilt. Welke mogelijkheden er in je verborgen liggen –en ik kan je garanderen: dat zijn er meer dan je nu waarschijnlijk voor mogelijk houdt. Kijken, herkennen, voelen, doen. Stapje voor stapje.
En? Waar ga jij mee aan de slag?
Klaar om je leven een boost te geven? Klik hier.